Verkeerspark

Rietlandpark

Amsterdam

Midden in het Oostelijk Havengebied van Amsterdam ligt een intensief gebruikt infrastructureel knooppunt voor weg-, tram- en treinverkeer. Een vierbaans autoweg vanuit de Piet Heintunnel sluit hier haaks aan op de tweebaans binnenring. Naast de ring ligt een talud met treinsporen. Naast de tunnelmond is een tramhalte en in een verdiept gebied daaronder liggen de haltes van een sneltram. Het drukke verkeer produceert zoveel geluid dat woningbouw pas op een flinke afstand kon worden gerealiseerd. 

Zo is een vrije ruimte ontstaan die is ingericht als park. Het Rietlandpark is door de hoge geluidsbelasting minder geschikt als verblijfsruimte maar vormt wel een aantrekkelijke groene verbinding tussen de omliggende woonwijken. Daar wordt veel gebruik van gemaakt door voetgangers en fietsers. 

Zet een hoofdtelefoon op en luister naar het Rietlandpark

Parkinrichting gericht op geluidsbeleving

Wat dit praktijkvoorbeeld interessant maakt is dat er een aantal ontwerpbeslissingen zijn genomen die - bewust of onbewust - een positief effect hebben op het auditieve ambiance.

  • In het hele park zijn Italiaanse populieren geplant met de bedoeling dat er overal een ruisen van blaadjes te horen is dat de aandacht afleidt van het verkeerslawaai. Het geruis mengt zich met het verkeersgeluid en bewerkstelligt zo een andere perceptie in het park (zie foto en filmpje).
  • Het park is verhoogd aangelegd ten opzichte van de verkeersruimte. Het hoogteverschil van 120 cm wordt overbrugd door schanskorven. De korven, gevuld met ruwe, onregelmatige stenen, zorgen voor een zekere absorptie en een gedeeltelijke afscherming van het verkeersgeluid. 
  • De verdiepte halte van de sneltram is niet ondergronds geplaatst, maar in een grote open kuil (zie foto). Daardoor is er (ook auditief) verbinding met het omliggende gebied en is een potentieel onaangename en onveilige plek voorkomen. 
De verdiepte halte van de sneltram in het Rietlandpark

De verdiepte halte van de sneltram in het Rietlandpark

Wat valt er te leren van Rietlandpark? 

  • Het ruisen van bladeren van specifieke boomsoorten kan worden ingezet als filter ongewenste geluiden minder prominent te maken. 
  • Om plekken auditief van elkaar te laten verschillen kunnen hoogteverschillen worden aangebracht. In het Rietlandpark is te horen dat een relatief klein hoogteverschil al een groot effect heeft. 
  • Schanskorven hebben een afschermend, verstrooiend en absorberend effect op, in dit geval, het verkeerslawaai. 

Ontwerpstrategieën

Welke ontwerpstrategieën zijn hier gehanteerd? 

  • Maskering (psychologisch) door bladgeruis 
  • Afscherming 
  • Verbinding
Schanskorven in het Rietlandpark

Schanskorven in het Rietlandpark

Italiaanse populieren in het Rietlandpark

Italiaanse populieren in het Rietlandpark

Stel je vraag aan A.I.: Wat is jouw geluidsuitdaging?